Z Astrid Lindgren poznajemy Szwecję

Scenariusz zajęć z edukacji czytelniczo medialnej
oraz edukacji europejskiej do realizacji w klasie II

 

 

Narrator 1

14 listopada 2007 roku obchodzimy setną rocznicę urodzin znanej szwedzkiej pisarki Astrid Lindgren. W związku z tym, chcielibyśmy przybliżyć wam jej postać oraz opowiedzieć o jej ojczyźnie – Szwecji.

 

Uczeń 1

Astrid Lindgren to szwedzka autorka literatury dziecięcej. Urodziła się 14 listopada 1907 roku, zmarła 28 stycznia 2002 w Sztokholmie. Od najmłodszych lat była przygotowywana do objęcia posady sekretarki w jednym z sztokholmskich biur. Swoją przygodę z literaturą rozpoczęła późno, bo w wieku 37 lat napisaniem książki „Zwierzenia Britt-Marii”. Powieść została bardzo pozytywnie przyjęta przez młodych czytelników i autorka rozpoczęła pisanie kolejnych książek dla dzieci. Lindgren zastąpiła moralizatorstwo dawnych utworów humorem, trafną obserwacją obyczajowo-psychologiczną oraz powiązaniem świata swych książek ze współczesną rzeczywistością lub ludową fantastyką. Wśród jej dorobku literackiego znajduje się ponad 20 powieści i opowiadań dla dzieci, a ponadto sztuki teatralne i słuchowiska radiowe. Wiele z jej powieści zostało sfilmowanych. Przygody Pippi czy dzieci z Bullerbyn znane są dzieciom na wszystkich kontynentach. Pisarka doczekała się wielu prestiżowych nagród szwedzkich i zagranicznych. W Polsce przyznano jej Order Uśmiechu, a 2 maja 1989 tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.

Najpopularniejsze utwory Astrid Lindgren:

 

Narrator 2

A teraz zapraszamy do wysłuchania fragmentu jednej z książek Astrid Lindgren pt. „Lotta z ulicy Awanturników.”

 

(grupa uczniów czyta pierwszy rozdział książki z podziałem na role)

 

Narrator 2

Jeśli chcecie wiedzieć, jak dalej potoczyły się losy małej Lotty, zapraszamy do biblioteki szkolnej, gdzie można tę książkę wypożyczyć.

 

Narrator 1

Jak już wiecie, ojczyzną Astrid Lindgren jest Szwecja – jeden z krajów Unii Europejskiej. Oto garść informacji na temat tego kraju.

 

Uczeń 2

Szwecja to kraj o powierzchni 449 964 km2. Stolicą Szwecji jest Sztokholm, inne ważne miasta to Göteborg, Malmö, Uppsala, Linköping, Örebro. W kraju tym mieszka ponad 9 milionów ludzi. Szwecja jest monarchią konstytucyjną, głową państwa jest król Karol XVI Gustaw Bernadotte. Za zakupy w Szwecji płacimy koroną szwedzką, na którą składa się 100 öre. Językiem urzędowym jest szwedzki.

 

Uczeń 3

Szwecja to kraj bardzo urozmaicony, o dużej rozpiętości geograficznej. Dlatego też różnice pomiędzy regionami są olbrzymie – zarówno klimatyczne i geograficzne, jak i kulturowe. Południowa i środkowa Szwecja to obszary bardzo uprzemysłowione, północ kraju jest z kolei zamieszkała przez „Indian” Europy, hodowców reniferów - Lapończyków. Dzięki Górom Skandynawskim, rozległym lasom i jeziorom w Szwecji nie brakuje ani świeżego powietrza, ani malowniczych krajobrazów. Szwecja jest trzykrotnie większa od Polski, ale zamieszkuje ją pięć razy mniej ludzi. Szwedzi słyną z pokojowego usposobienia i w przeciwieństwie do swoich wojowniczych przodków – Wikingów – od dwustu lat nie brali udziału w żadnej wojnie. Największe miasta Szwecji to historyczne grody z ogromną liczbą zabytków. Większość znajduje się na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, a największe rozlokowano na przybrzeżnych wyspach, np. Göteborg, Malmö, a także stolicę – Sztokholm.

 

Uczeń 4

Na dalekiej, zimnej i bezludnej północy Szwecji też nie brakuje atrakcji – porośniętą tundrą Norlandię przemierzają łosie, na niebie pojawiają się zorze polarne, a przez dużą część roku panują białe noce. Mimo że lata są krótkie i stosunkowo chłodne (od 11°C na północy do 20°C na południu), Szwedzi czekają na nie z utęsknieniem. Wcześniej jednak, w Noc Walpurgii tańcami i śpiewami przy ogniskach witają nadejście wiosny (30 kwietnia). Początek lata obchodzą w Noc Świętojańską (21-23 czerwca), a zimą świętują w Dzień św. Łucji (13 grudnia). Inną rozrywką kraju wikingów są sporty zimowe, a zwłaszcza narciarstwo. Deski, czyli narty do dzisiaj są wykorzystywane jako codzienny środek transportu. Inne popularne dyscypliny, związane ze śniegiem to hokej, jazda psimi zaprzęgami i na skuterach śnieżnych oraz saneczkarstwo.

 

Uczeń 5

Ważne postacie kultury i nauki Szwecji to:

- Karol Linneusz - przyrodnik, profesor uniwersytetu w Uppsali.

- Anders Celsjusz - fizyk i astronom. W 1742 opracował skalę temperatur nazywaną skalą Celsjusza i stosowaną powszechnie w wielu krajach.

- Alfred Nobel - wynalazca dynamitu, przemysłowiec i naukowiec szwedzki, fundator Nagrody Nobla

- August Strindberg – pisarz, twórca dramatów, powieści, esejów
i utworów poetyckich, malarz i fotograf. Uznawany za ojca współczesnego teatru. Przedstawiciel naturalizmu i prekursor ekspresjonizmu.

- Astrid Lindgren - autorka literatury dziecięcej, m.in. „Dzieci
z Bullerbyn”, „Pippi Pończoszanka”, „Bracia Lwie Serce”.

- Ingmar Bergman - reżyser filmowy, uważany za największego szwedzkiego artystę od czasu Strindberga

- Greta Garbo - aktorka czterokrotnie nominowana do Oscara.

- Ingrid Bergman -aktorka

- Roxette - szwedzki duet reprezentujący nurt muzyki pop i rock. W jego skład wchodzą Per Gessle (gitara, śpiew) oraz Marie Fredriksson (śpiew). Roxette ma na koncie ponad 40 milionów sprzedanych albumów i ok. 15 milinów singli; najpopularniejszy utwór - It Must Have Been Love według szacunków w stacjach radiowych całego świata w latach 1990-2005 został odtworzony ok. 4 milionów razy.

- ABBA - szwedzki zespół muzyczny działający w latach 1972-1982, którego szczyt popularności przypada na lata siedemdziesiąte i początek lat osiemdziesiątych XX stulecia. Zespół utworzyli w 1972 Björn Ulvaeus, Benny Andersson, Agnetha Fältskog i Anni-Frid (Frida) Lyngstad stanowiący dwa małżeństwa. Nazwa zespołu, przyjęta w 1974, stanowi akronim pierwszych liter imion jego członków.

 

Narrator 2

A teraz zapraszamy do wykonania kilku zadań. Przygotowane przez nas rebusy, kolorowanka i układanki wyrazowe zawierają kolejne ciekawostki związane ze Szwecją.

 

(rozdanie rebusów, rozwiązanie hasła, kolorowanie obrazków)

 

Narrator 1

Dziękujemy za wspólną podróż do kraju Astrid Lindgren. Mamy nadzieję, że dzięki tym zajęciom zachęciliśmy was do lektury książek tej znanej pisarki oraz zainteresowaliśmy was Szwecją.